آیا پر عارضه ترین دارو را میشناسید؟

سفتریاکسون پر عارضه ترین دارو !!!!!

سفتریاکسون پر عارضه ترین دارو در گزارش های رسیده به مرکز ثبت و بررسی عوارض ناخواسته دارویی(ADR) کشور :

عوارض گزارش شده عمدتا مشتمل بر عوارض پوستی، عوارض گوارشی، تنگی نفس، شوک آنافیلاکسی، واکنشهای شبه آنافیلاکسی و ایست قلبی بوده و در بسیاری موارد واکنش بصورت شدید و تهدید کننده حیات بیمار بوده است.

سفتریاکسون یک آنتی بیوتیک از نسل سوم سفالوسپورینها که در میان عوارض دارویی به ثبت رسیده در مرکز ثبت و بررسی عوارض ناخواسته داروها(ADR) بیشترین تعداد گزارش را به خود اختصاص داده است، بطوری که از میان گزارشهای رسیده به مرکز ADR تا آذر ماه 89 سفتریاکسون با 1715 مورد گزارش مسبب بیشترین عوارض و همچنین با ثبت 55 مورد مرگ، بیشترین تعداد مرگ را نیز به خود اختصاص داده است.

عوارض گزارش شده عمدتا مشتمل بر عوارض پوستی، عوارض گوارشی، تنگی نفس، شوک آنافیلاکسی، واکنشهای شبه آنافیلاکسی و ایست قلبی بوده و در بسیاری موارد واکنش بصورت شدید و تهدید کننده حیات بیمار بوده است.

متاسفانه یکی از دلایل افزایش وقوع عوارض دارویی با سفتریاکسون مصرف بی رویه این دارو در موارد غیر ضروری می باشد، مواردی همانند سرماخوردگی و یا مواردی که از جمله موارد مصرف تایید شده این فرآورده در منابع علمی نبوده و با مصرف سایر فرآورده های ایمن تر قابل درمان می باشند.

یکی دیگر از عواملی که موجب افزایش وقوع عوارض ناخواسته با سفتریاکسون شده است عدم بررسی سابقه حساسیتی بیمار به پنی سیلینها و یا سایر سفالوسپورینها می باشد، چون پنی سیلین ها و سفالوسپورینها حساسیت متقاطع داشته و افراد حساس به پنی سیلینها ممکن است نسبت به سفالوسپورینها هم حساس باشند لذا سابقه حساسیتی فرد به آنتی بیوتیک می بایست قبلاز مصرف دارو در نظر گرفته شود.

از طرف دیگر عدم رعایت برخی نکات در تزریق این فرآورده از جمله تزریق سریع وریدی و همچنین تزریق در مراکزی که فاقد امکانات و تجهیزات سیستم احیا هستند موجب گردیده است که در صورت بروز واکنشهای شدید امکان کنترل و انجام اقدامات درمانی مناسب وجود نداشته باشد.

با عنایت به عوارض ناشی از تزریق سفتریاکسون، رعایت نکات ذیل هنگام تزریق این فرآورده الزامی می باشد.

با توجه به تغییرات صورت گرفته در بخش هشدارها و عوارض مندرج در Labeling داروی سفتریاکسون که با تایید سازمان غذا و داروی امریکا صورت گرفته است و نیز با عنایت به عوارض ناشی از تزریق سفتریاکسون، رعایت نکات ذیل هنگام تزریق این فرآورده الزامی می باشد. لازم به ذکر است که این تغییرات بر مبنای یافته های اخیر در ارتباط با خطرات ناشی از مصرف همزمان سفتریاکسون با محلول ها یا داروهای حاوی کلسیم و دریافت گزارشهایی توسط FDA مبنی بر مواردی از مرگ ناشی از رسوب ترکیب سفتریاکسون -کلسیم در ریه و کلیه نوزادان صورت گرفته است. در برخی موارد مرگ گزارش شده، تزریق سفتریاکسون و فراورده حاوی کلسیم از طریق رگهای مختلف و در زمانهای متفاوت صورت گرفته است.

لذابا توجه به نکات مذکور توجه همکاران محترم را به نکات زیر جلب می نماید:

۱- مصرف همزمان سفتریاکسون با محلولها یا فراورده های حاوی کلسیم در نوزادان و سایر گروههای سنی حتی به صورت انفوزیون از رگهای متفاوت ممنوع می باشد.

۲- حتی الامکان از مصرف محلولها یا فراورده های حاوی کلسیم تا 48 ساعت پس از آخرین دوز سفتریاکسون در تمام گروههای سنی اجتناب گردد.

۳- مصرف سفتریاکسون در نوزادان مبتلا به هایپربیلی روبینمیا، بویژه نوزادان نارس ممنوع می باشد. مطالعات نشان داده است که سفتریاکسون قادر به جابجایی بیلی روبین از محل اتصال به آلبومین سرم می باشد و لذا امکان ایجاد انسفالوپاتی ناشی از افزایش بیلی رو بین در این بیماران مطرح می باشد.

۴- استفاده از رقیق کننده های حاوی کلسیم مانند محلول رینگر به منظور آماده سازی سفتریاکسون جهت تزریق ممنوع می باشد.

۵- مصرف سفتریاکسون در بیماران با سابقه حساسیت با سایر سفالوسپورین ها ( مانند سفالکسین، سفالوتین، سفیکسیم، سفتازیدیم و ...) ممنوع می باشد و در بیماران با سابقه حساسیت به پنی سیلین ها باید با احتیاط فراوان همراه باشد.

۶- تزریق وریدی سفتریاکسون حداقل باید طی ۱۵ الی ۳۰ دقیقه در محلول مناسب صورت پذیرد.

۷- تزریق این فرآورده صرفا در مراکز مجهز به سیستم احیا انجام گردد و از طریق وریدی سریع و همچنین تزریق توسط افراد غیر حرفه ای در مکانهای غیر از مراکز درمانی مجهز به امکانات احیا جدا خودداری گردد.

گرد آورنده سایت دکترِ پوست/متخصص پوست ، مو و زیبایی دکتر پرهیزکار

سایر مطالب

آیا علت کهیر و راه های پیشگیری از آن را می دانید؟؟

ایا لک های سفید پوستی نگران کننده هست؟

✅ آکنه و چگونگی درمان ان!